11ο Κεφάλαιο – Χωριό των Καλλιεργητών
Μια άλλη φορά μοναχοί, όταν ο Πρίγκιπας είχε μεγαλώσει λίγο, επισκέφτηκε μαζί με τους γιους των υπουργών ένα χωριό. Αφού είδε το χωριό, πήγε μόνος του στο πάρκο που βρισκόταν στην άκρη των χωραφιών και περπάτησε ένα γύρω. Καθώς περιπλανιόταν στο πάρκο είδε μια όμορφη μηλιά και αποφάσισε να καθίσει εκεί κάτω από τη σκιά της. Καθισμένος εκεί ο Μποντισάτβα μπήκε σε σαμάντι. [129] Μπήκε στο πρώτο στάδιο διαλογιστικής συγκέντρωσης, που είναι απαλλαγμένο από τους παράγοντες που συνδέονται με τις κακές πράξεις και την αρνητικότητα. Αυτό συνοδεύεται από σκέψη και ανάλυση και είναι διαποτισμένο με τη χαρά και την αγαλλίαση που προέρχεται από την διάκριση. Έπειτα έπαυσε τη σκέψη και την ανάλυση και [F 68b] παράμεινε απόλυτα ήσυχος. Έτσι, καθώς ο νους του συγκεντρώθηκε, μπήκε στην δεύτερη διαλογιστική συγκέντρωση, που είναι απαλλαγμένη από σκέψη και ανάλυση και είναι γεμάτη από τη χαρά και την αγαλλίαση που γεννιέται από την διαλογιστική συγκέντρωση. Παράμεινε στην ισότητα με επαγρύπνηση και εγρήγορση, χωρίς καμία προσκόλληση στη χαρά, και βίωσε σωματική αγαλλίαση. Με επίγνωση και συνειδητότητα ένοιωθε σωματική χαλαρότητα. Βρέθηκε στην τρίτη διαλογιστική συγκέντρωση, η οποία δεν έχει χαρά: ‘Με αμεροληψία, επίγνωση και χαλαρότητα,’ έτσι όπως περιγράφεται από τους ευγενείς. Είχε ήδη απελευθερωθεί τη δυστυχία και καθώς τώρα εγκατέλειπε και την αίσθηση της άνεσης, η νοητική ευχαρίστησε και δυσαρέσκεια εξαφανίστηκαν. Έτσι βρέθηκε στην τέταρτη διαλογιστική συγκέντρωση: τέλεια καθαρός, με αμεροληψία και επίγνωση, χωρίς να συνδέεται με την ευχαρίστηση ή τον πόνο.Τότε ακριβώς στον ουρανό πετούσαν πέντε μη βουδιστές σοφοί, που είχαν τις θαυματουργικές δυνάμεις και τις πέντε υπερφυσικές γνώσεις, πηγαίνοντας προς τον βορρά. Όταν βρέθηκαν πάνω από το άλσος, δεν μπορούσαν να πάνε παραπέρα κι ήταν λες και κάτι τους έσπρωχνε προς τα πίσω. Με σηκωμένες τις τρίχες τους από θυμό, είπαν τα ακόλουθα:‘Σαν τον ελέφαντα που συντρίβει ένα δάσος από φρέσκα δέντρα μάνγκο,προχωράμε και κάνουμε σκόνη ακόμα και την πελώρια διαμαντένια κορφή του όρους Μερού.Ακόμα κι ανάμεσα στους θεούς προχωράμε ανεμπόδιστα προς τα πεδία των γιάκσα και γκαντάρβα,όμως εδώ σ’ αυτό το άλσος είμαστε αδύναμοι. Ποιανού η δύναμη διαλύει τις μαγικές μαςδυνάμεις; [130]Σ’ εκείνο το άλσος κατοικούσε μια θεά που τους τραγούδησε αυτούς τους στίχους:‘Είναι ο Πρίγκιπας των Σάκυα, ο απόγονος των καλύτερων βασιλέων, που λάμπει σαν την αυγή.Ο υπέρτατος αυτός σοφός άνθρωπος έχει ένα φεγγαρόμορφο πρόσωπο με τη χάρη ενός ανθισμένου λωτού.Αυτός, που τον τιμούν οι θεοί, οι βασιλιάδες νάγκα, οι γκαντάρβα και οι γιάκσα, βρίσκεται στο πάρκο σε σαμάντι.Η δύναμη του, που αποκτήθηκε από την αρετή σε εκατομμύρια ζωές, εξουδετερώνει τα μαγικά σας.’Όταν οι σοφοί κοίταξαν κάτω [F 69a] είδαν ένα παιδί που άστραφτε με μεγαλοπρέπεια και δόξα και σκέφτηκαν: ‘Ποιος κάθεται εκεί; Μήπως είναι ο άρχοντας του πλούτου Βαϊσραβάνα; Ή μήπως είναι ο Μάρα ο άρχοντας των απολαύσεων των αισθήσεων ή ο άρχοντας των κουμπάντας; Μήπως είναι ο παντοδύναμος Κρίσνα ή μήπως το θείο φεγγάρι ή ο ήλιος με τις χίλιες ακτίνες του; Ή μήπως είναι κάποιος παγκόσμιος μονάρχης;’ Και συνέχισαν :‘Το παιδί αυτό είναι πιο όμορφο κι απ’ τον Βαϊσραβάνα.Γι αυτό μήπως είναι ο Ράχου, ένας κάτοχος του βάτζρα , ο ήλιος ή το φεγγάρι;Ή μήπως είναι μια εικόνα του ανώτερου άρχοντα των απολαύσεων των αισθήσεων, ή ο Ρούντρα ή ο Κρίσνα;Μήπως είναι ένας τέλειος Βούδας με τα στολίδια των έξοχων σωματικών χαρακτηριστικών;’Τότε η θεά του πάρκου είπε στους σοφούς:‘Το μεγαλείο του Βαϊσραβάνα και εκείνου με τα χίλια μάτια,το μεγαλείο των τεσσάρων προστατών του κόσμου και του άρχοντα των ημιθέων,όλο το μεγαλείο του Μπράχμα του άρχοντα του κόσμου και του Κρίσνα,είναι απειροελάχιστο σε σχέση με το μεγαλείο του γιου των Σάκυα.’ [131]Όταν οι σοφοί άκουσαν τα λόγια της θεάς, κατέβηκαν στη γη. Τότε είδαν τον Μποντισάτβα που βρισκόταν σε συγκέντρωση, ακίνητος και αστράφτοντας με φως. Τότε, με τη σκέψη τους πάνω του, τον επαίνεσαν με στίχους. Ένας απ’ τους σοφούς είπε:‘ Σ’ έναν κόσμο που βασανίζεται από τη φωτιά των μολύνσεων,εμφανίστηκε αυτή η λίμνη.Αυτός θα ανακαλύψει το Ντάρμα που θα απαλύνει τα όντα.’Ένας άλλος σοφός είπε:‘Σ’ έναν κόσμο σκεπασμένο από την άγνοια,εμφανίστηκε αυτή η δάδα.Αυτός θα ανακαλύψει το Ντάρμα που θα διαφωτίσει τα όντα.’Ο τρίτος σοφός είπε: [F 69b]‘Σ’ έναν απέραντο ωκεανό θλίψης,εμφανίστηκε το υπέρτατο όχημα.Αυτός θα ανακαλύψει το Ντάρμα που θα μεταφέρει τα όντα στην απέναντι όχθη.’Ο τέταρτος σοφός είπε:‘Για όσους βρίσκονται κάτω από τα δεσμά των μολύνσεων,εμφανίστηκε ένας σωτήρας.Αυτός θα ανακαλύψει το Ντάρμα που απελευθερώνει τα όντα.’Τέλος ο πέμπτος σοφός είπε:‘Για όσους μολύνονται από τα γηρατειά και την αρρώστια,εμφανίστηκε ο καλύτερος θεραπευτής.Αυτός θα ανακαλύψει το Ντάρμα που απελευθερώνει από την γέννηση και τον θάνατο.’Αφού τον επαίνεσαν με αυτά τα λόγια, οι σοφοί έκαναν τρεις περιφορές γύρω του και πέταξαν στον ουρανό. Ο βασιλιάς Σουντοντάνα δυσαρεστημένος από την απουσία του Μποντισάτβα είπε, ‘Που πήγε το παιδί; Δεν τον βλέπω.’ Τότε μεγάλο πλήθος έτρεξε [132] να βρει το αγόρι. Τελικά κάποιος υπουργός, τον είδε να ασκείται στην συγκέντρωση καθισμένος οκλαδόν κάτω από μια μηλιά. Αν και η σκιά των δέντρων είχε αλλάξει εκείνη την ώρα, η σκιά της μηλιάς βρισκόταν πάνω από το σώμα του Μποντισάτβα. Ο υπουργός έμεινε έκπληκτος βλέποντάς τον εκεί. Ενθουσιασμένος με μια αίσθηση ικανοποίησης και χαράς, ήταν εκστατικός. Περιχαρής έτρεξε στον βασιλιά Σουντοντάνα και του είπε: ‘ Μεγαλειότατε, κοίτα! Το παιδί ασκείται στη συγκέντρωση κάτω από μια μηλιά. Λάμπει από μεγαλείο και δόξα σαν τον Σάκρα ή τον Μπράχμα! Η σκιά του δέντρου που είναι καθισμένο το τέλειο ον, δεν έφυγε. Σκιάζει το υπέρτατο ον ενώ βρίσκεται σε διαλογισμό.’Ο βασιλιάς πήγε προς το δέντρο και είδε τον Μποντισάτβα να λάμπει με δόξα και μεγαλείο.‘Σαν να βλέπω μια φωτιά να αστράφτει στην κορφή ενός βουνού,ή το φεγγάρι ανάμεσα σε σύμπλεγμα αστεριών.[F 70a] Όταν τον βλέπω να διαλογίζεται αστραφτερός σαν δάδα,τρέμουν τα άκρα μου.’Υποκλίθηκε στα πόδια του Μποντισάτβα και είπε:‘Δυο φορές υποκλίθηκα στα πόδια σου, Άρχοντα και Κύριε,τη μια όταν γεννήθηκες και τώρα καθώς διαλογίζεσαι λαμπρός.’Τότε ακούστηκε φασαρία από κάτι παιδιά που κουβαλούσαν τα καθίσματά τους. Έτσι οι υπουργοί τους είπαν, ‘Ησυχία, κάντε ησυχία!’ ‘Γιατί;’ απάντησαν τα παιδιά. Και οι υουργοί τους είπαν, ‘Αν και η τροχιά του ήλιου άλλαξε, η σκιά αυτού του δέντρου δεν φεύγει από τον Πρίγκιπα Σιντάρτα-που έχει τα ανώτερα και πιο έξοχα γνωρίσματα αρετής και είναι λαμπρός σαν τον ουρανό-ενόσω αυτός διαλογίζεται ακίνητος σαν το βουνό.’ [133]Ως προς αυτό το σημείο λέγεται:Το καλοκαίρι, τον πρώτο μήνα μετά την άνοιξη,όταν τα φυτά γεμίζουν μπουμπούκια κι ανθίζουν,όταν μυριάδες πουλιά, πελαργοί, παγόνια και παπαγάλοι κελαηδούν,πολλά αγόρια Σάκυα βγαίνουν έξω.Ο Τσάντα με την παρέα κι άλλων αγοριών, είπε,‘Έλα νεαρέ Πρίγκιπα, πάμε μια βόλτα στο δάσος.Για ποιο λόγο να μείνεις σπίτι σαν τους ιερείς;Έλα, πάμε να φωνάξουμε και μερικά κορίτσια.’Το μεσημέρι, το Καθαρό Ον,απαρατήρητος και χωρίς να ρωτήσει τους γονείς,πήγε στο χωριόσυνοδευόμενος από 500 υπηρέτες.Στο χωριό αυτό που ανήκε στον έξοχο βασιλιά,υπήρχε μια μηλιά με πολλά μεγάλα κλαδιά.Βλέποντας το δέντρο και ενοχλημένος από τον πόνο που μόλις είχε κατανοήσειο Πρίγκιπας είπε, ‘Η αλληλεξάρτηση δεν είναι καλή! Φέρνει πολύ πόνο.’Με πειθαρχημένο νου, πλησίασε στη σκιά μιας μηλιάς,μάζεψε διάφορα χόρτα κι έφτιαξε ένα κάθισμα.Έκατσε συγκεντρωμένος με σταυρωμένα τα πόδια και στητόςαπορροφημένος στις ιδιότητες των τεσσάρων σαμάντι. [F 70b] [134]Όταν οι πέντε σοφοί διέσχιζαν τον ουρανό,δεν μπορούσαν να συνεχίσουν πέρα από τη κορφή του δέντρου της μηλιάς .Αποσβολωμένοι, χωρίς υπερηφάνεια και έπαρση,κατέβηκαν κάτω για να ερευνήσουν.Σκέφτηκαν πως, ‘Ταξιδεύουμε γρήγορα και ανεμπόδιστα,διαπερνάμε το όρος Μερού και τις γύρω οροσειρές,αλλά δεν μπορούμε να πάμε πέρα από τη μηλιά αυτή.Για ποιο λόγο άραγε;’Κατέβηκαν κι έκατσαν στη γηόπου είδαν τον Μποντισάτβα, τον γιο των Σάκυα,καθισμένο οκλαδόν στον κορμό της μηλιάς να διαλογίζεται,λάμποντας αστραφτερά σαν το χρυσό του ποταμού Τζάμπου.Έκθαμβοι, ένωσαν τα χέρια τους και προσκύνησαν,έκανα υποκλίσεις στα πόδια του με ενωμένα τα χέρια του.Είπαν, ‘Άγιε, Καλογεννημένε, εσύ που φέρνεις την ευτυχία στον κόσμο!Είθε να αφυπνιστείς γρήγορα για να οδηγήσεις τα όντα στην αθανασία.’Το υπέρτατο δέντρο υποκλίθηκε σαν ένα φύλλο λωτού.Αν και ο ήλιος μετακινήθηκε, η σκιά του δεν άφησε το σώμα του Ευλογημένου.Πολλές χιλιάδες θεοί, με τα ενωμένα χέριαυποκλίθηκαν στα πόδια του ακλόνητου αυτού παιδιού.Ο Σουντοντάνα ψάχνοντας στα δωμάτια, ρώτησε, ‘Που πήγε ο γιος μου;’[135] Η θεία του είπε, ‘Τον έψαξα αλλά δεν τον βρήκα.Σε παρακαλώ Μεγαλειότατε, δες που πήγε το παιδί.’Απεγνωσμένα ο Σουντοντάνα ρώτησε τους υπηρέτες,τον φρουρό και τους υπόλοιπους στα εσωτερικά διαμερίσματα,‘Είδε κανείς που πήγε ο γιος μου;’Τότε κάποιος είπε, ‘Μεγαλειότατε, το Υπέρτατο Ον πήγε στο χωριό.’Ο βασιλιάς έφυγε γρήγορα μαζί με τους συνοδούς τουκαι είδε τον Πρίγκιπα να κάθεται σ’ έναν λόφο δίπλα στο χωριό,να ωφελεί τους άλλους λάμποντας απο μεγαλείο,σαν ένα τρις/μύριο ανατέλλοντες ήλιους.Βγάζοντας το στέμμα, το ξίφος και τα παπούτσια του,ο βασιλιάς έκανε προστερνισμούς στον Πρίγκιπα με ενωμένα τα χέρια.Ο βασιλιάς είπε, ‘Πράγματι! Οι επιφανείς σοφοί μίλησαν εύγλωττα και αληθινά.Είναι βέβαιο πως το παιδί θα αφήσει σπίτι του για χάριν της Φώτισης.’ [F 71a]Τότε, 1.200 θεοί και 500 αγόρια Σάκυαπλησίασαν με μεγάλο σεβασμό.Βλέποντας τα θαυματουργικές δυνάμεις του Σουγκάτα με τον ωκεανό ιδιοτήτων,γέννησαν με αποφασιστικότητα την πρόθεση της υπέρτατης Φώτισης.Κλονίζοντας το έδαφος ολόκληρου του τρις χιλιόκοσμου,ο Μποντισάτβα βγήκε από την απορρόφηση με επίγνωση και συνειδητότητα.Τότε ο Περίλαμπρος είπε στον πατέρα του με τη φωνή του Μπράχμα:‘Πατέρα, εγκατάλειψε τα χωράφια (fields) σου και μην ζητάς άλλα! [136]‘Αν θέλεις χρυσό, θα κάνω να βρέξει χρυσάφι.Αν θέλεις στολίδια, θα σου προσφέρω στολίδια.Αν θέλεις σιτηρά, θα κάνω να βρέξει σιτηρά.Σε παρακαλώ Μεγαλειότατε, εφάρμοσε το αυτό σε όλους!’Αφού έδωσε αυτές τις οδηγίες στον πατέρα και την ακολουθία του,επέστρεψε μέσα σε μια στιγμή στην υπέρτατη πόλη.Εναρμονισμένος με το κοσμικό κατεστημένο, παρέμενε στην πόλη,όμως το Καθαρό Ον είχε αποφασίσει να απαρνηθεί το παλάτι.Έτσι ολοκληρώνεται το 11ο Κεφάλαιο - Χωριό των ΚαλλιεργητώνΠρόχειρη μετάφραση Κ. Χοχλάκη